Türkiye’de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütlerinde Çalışan Haklarının Mevcut Durumu Araştırması Yayınlandı!

“Friedrich Ebert Stiftung tarafından desteklenen ve Universus tarafından yürütülen ‘Türkiye’de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütlerinde Çalışan Haklarının Mevcut Durumu’ araştırması, dernek ve vakıf statüsünde hak temelli STÖ’lerde çalışanların çalışma ilişkileri ve koşulları, ayrımcılık ve mobbing, karar alma süreçlerinde katılım konularında çalışanların mevcut durumunu ortaya koyuyor.”

‘Türkiye’de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütlerinde Çalışan Haklarının Mevcut Durumu’ araştırması kapsamında dokuz ayrı hak alanında dernek ve vakıf statüsünde 25 farklı hak temelli sivil toplum örgütlerinde çalışan ile derinlemesine görüşme, iki odak grup ve 100 kişi ile anket tekniği uygulanarak veriler toplanmıştır. Son yıllarda mülteci krizi, kovid-19 salgını, Türkiye’nin mevcut siyasi iklimi ve ekonomik kriz ile beraber artan insan hakları ihlalleri nedeniyle hem STÖ sayısı hem de insan kaynağına duyulan ihtiyaç artmıştır.

Bu araştırma, Türkiye’de dernek ve vakıflarda çalışan sayıları ve dağılımı, sivil toplum çalışanlarının anayasal hakları, neoliberal politikalar bağlamında sivil toplumun dönüşümü, sivil toplumda çalışma ilişkileri ve emek sömürüsü, hak ihlalleri kapsamında ayrımcılık ve mobbing, karar alma süreçleri ve katılımcı mekanizmalara ilişkin öneriler, hak ihlallerine karşı mücadele pratikleri ve çalışma ilişkilerine yönelik iyileşme önerileri başlıkları altında hak temelli dernek ve vakıf statüsündeki STÖ çalışanlarının mevcut durumunu değerlendiriyor.”

Dernek ve vakıf statüsünde hak temelli STÖ’lerde çalışan haklarının Türkiye’de mevcut durumu araştırması güncel verileri ortaya koyarak; sivil toplum örgütleri, donör kurumlar, sendikalar, karar alıcılar gibi konunun tüm paydaşlarına sivil toplum emekçilerinin çalışma ilişkileri ve emek süreçlerine yönelik farkındalığın güçlenmesi ve görünür olması açısından önemli bir kaynak niteliği taşıyor.

“Türkiye’de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütlerinde Çalışan Haklarının Mevcut Durumu Araştırması hak ihlallerine karşı görünür kılması açısından önemli bir kaynak niteliği taşıyor.”

UNİVERSAL US SOSYAL ARAŞTIRMALAR DERNEĞİ Osmanağa Mah. Kuşdili Cad. Sevimli İş Hanı No:18A-82 Kadıköy/İstanbul

www. uni-versus.org – bilgi@uni-versus.org

Araştırma bulguları kapsamında yaşanan bütün sömürü mekanizmalarına, ayrımcılığa ve mobbinge rağmen çalışanların dayanışma ağları ördükleri, sendikal örgütlenmeye dönük çaba sarf ettikleri ve çeşitli mücadele pratiklerini gerçekleştirdikleri de görülmüştür. Bu çaba hem toplumsal/siyasal yapının hem de STÖ’lerin kendi örgütsel yapılarının dönüşümüne dair umutlu adımlardır.

Bu araştırma, sivil toplum çalışanlarının “tek başınalığını” ortadan kaldırmaya ve kolektif bir güç olarak onurlu bir yaşam için mücadele etme gücüne katkı sunmayı amaçlamıştır. Araştırmanın bir diğer amacı, sivil toplumda çalışanların haklarının izlenmesi, korunması ve gözetilmesi için savunuculuk yönünü güçlendirmeyi de hedeflemiştir.

“İnsan hakları ihlallerine karşı hak mücadelesinde bulunan STÖ’lerin, hakların bölünmez ve bütün olması nedeniyle kurum veya örgüt yapısında hak temelli perspektifi içselleştirmesi gerekliliği en temel bulgular arasındadır.”

Ankete katılan sivil toplum çalışanlarının %13’ü çalıştıkları STÖ’lerde sigortasız çalışmaktadır. Ankete katılım sağlayan çalışanların %27’sinin sigortaları net maaşları üzerinden yatırılmıyor. Sigortası net ücretleri üzerinden yatırılmayan katılımcıların %77 sini kadın çalışanlardır. Ankete katılım sağlayan sivil toplum çalışanlarının %86’sının fazla mesai ücretleri karşılanmıyor. %43’ünün fazla mesai saatleri ücret yerine izin günlerine ekleniyor.

Ankete katılım sağlayan sivil toplum çalışanlarının pandemi süresince çalışma yoğunluğu ve iş yükü %50,9 oranında artmıştır. Ankete katılım sağlayan sivil toplum örgütünde çalışanlarının %46’sı çalıştıkları kurumlarda ayrımcılığa maruz kaldığını ifade ederken, %12 ise kısmen ayrımcılığa maruz kalıyor. Ayrımcılığa maruz kalanların %73’ünü kadın çalışanlar oluşturuyor. Ankete katılım sağlayan sivil toplum çalışanlarının % 78’inde çalıştıkları kurumda regl izni tanınmıyor.

“Mobbing ve/veya ayrımcılığa maruz kalındığında ‘ekip arkadaşlarıyla paylaşıyor ve desteklerini talep etme’ yaygın bir tercih olarak görülmüştür.”

Ankete katılım sağlayan STÖ’lerdeki çalışanların kuruluşlarında en yaygın görülen tutum belgesi %39 oranıyla cinsel taciz ve şiddeti önlemeye dair tutum/politika belgesidir. Bu politika belgesini %25’lik oran ile toplumsal cinsiyet eşitliği tutum belgesi takip etmektedir. Gönüllü Hakları tutum belgesi ise %15 oranında bulunmaktadır.

“Universal Us Sosyal Araştırmalar Merkezi (Universus), sivil toplum çalışanlarının haklarının güçlenmesi, gelişmesi, izlenmesi için çalışmalarına devam etmektedir.”

Universal Us Sosyal Araştırmalar Merkezi, 5 Aralık 2020 tarihinde dayanışma çağrısı ile 20 sivil toplum çalışanın katıldığı çevrimiçi bir toplantının ardından gözlem niteliğinde olan ‘Türkiye’de Sivil Toplumunda Gönüllü ve Ücretli Çalışan Haklarının Gözlem Raporu” yayınlandı. Bu gözlem raporunun ardından sivil toplum çalışanlarının mevcut durumuna ilişkin Türkiye’de kapsamlı ve detaylı bir araştırma gerekliliği ortaya çıkmıştır.

UNİVERSAL US SOSYAL ARAŞTIRMALAR DERNEĞİ Osmanağa Mah. Kuşdili Cad. Sevimli İş Hanı No:18A-82 Kadıköy/İstanbul

www. uni-versus.org – bilgi@uni-versus.org

Universal Us Sosyal Araştırmalar Merkezi (Universus) Hakkında:

Universus Sosyal araştırmalar merkezi (Universus), 2017 yılından bu yana kamusal alanda belirleyiciliğini gençlerin üstlendiği yeni bir kültür oluşturma amacıyla sivil alanda, akademide ve

belirli meslek gruplarının yaşadığı insan hakları ihlallerine karşı hak temelli yaklaşımla çalışmalar yapmaktadır. Universus; hiçbir ayrım gözetmeksizin, demokrasi, barış, adalet, eşitlik, dayanışma ve doğaya saygı ilkelerini benimsemiş, sivil toplumda özneleşme arzusundaki genç bireylerin öncülüğünde insan hak ve özgürlükleri temelinde; yükselen cinsiyet eşitsizliği, gerontokrasi ile mücadele eden, çoğulcu ve özgürlükçü kültürün oluşturulması, yaygınlaştırılması, katılımcı demokrasi kültürünün inşa edilmesi ve yerleştirilmesi ile bu kültürü benimseyen kişi ve kurumların desteklenmesi ve dayanışmanın güçlendirilmesine yönelik araştırmalar yapmakta, faaliyetler ve projeler yürütmektedir.

Arşivler

Kategoriler

Meta

Türkiye’de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütlerinde Çalışan Haklarının Mevcut Durumu Araştırması Yayınlandı!

Marmara Belediyeler Birliği ile 2024

BİLİŞİM ZİRVESİ’23 GELECEĞİN DİJİTAL DÜNYASININ FOTOĞRAFINI ÇEKTİ

BİNLERCE YIL YAŞASIN CUMHURİYET

Avrupa Atık Azaltım Haftası 2023 Ambalajlar Teması ile Düzenlenecek