Hibya Haber Ajansı stüdyolarında İlkay Arıkan’ın moderatörlüğünde ‘Ekonomi Sohbetleri’ yayını hibya.com ve Hibya ağında gerçekleşti.
Hibya, ‘Ekonomi Sohbetleri’ kapsamında, TİM Danışmanlık Kurucu Ortağı Dr. Vedat Güven’i Hibya stüdyolarında ağırladı.
Sohbet havasında gerçekleşen yayında kripto varlıklar ve blockchain teknolojisi konuşuldu.
“Mahremiyeti korumanın en mümkün yolu orta aracıyı çıkartmak”
İnternet ortamında mahremiyetin çok önemli olduğuna vurgu yapan Güven, “Konu internetle beraber çıktı. İnternette mahremiyet çok önemli. Mahremiyeti bozan en önemli konu arada aracıların olması. Siz bugün oğlunuza ODTÜ’de okuyor olsun 300 lira havale yaptığınız zaman banka bunu doğası gereği biliyor. Bu bir mahremiyet ihlalidir aslında. Sakınca var ya da yok ayrı konu. Bu mahremiyeti korumanın en mümkün yolu orta aracıyı çıkartmak. Satışın lokamatının yola çıkma amacı buydu.” ifadesini kullandı.
Şifreleme ve kriptolojinin merkezi otoritelerin kendini yontarak aldığı kararları şeffaf olmadan bunları uygulaması ve bir hesap vermiyor olmasına tepki olarak çıktığını söyledi.
“Günde 35-40 defa oy vereceğiz.”
Moderatör İlkay Arıkan, TİM Danışmanlık Kurucu Ortağı Dr. Vedat Güven’e “Bu yapı devletlerin düzenlemelerine karşı yeni bir yere doğru evrilir mi.?” sorusunu yöneltti:
Güven şunları kaydetti: “Şimdi şu anki dünyanın bu şekilde yapılanmasından memnun olan kimse yok çıkar sahipleri hariç. Yönetişimle ilgili şu an denemeler görüyoruz. Bunlar kendi kendine karar alan organizmalar. Şimdi biz Türkiye’de 5 yılda bir ABD’de 4 yılda bir sandığa gidip oy veriyoruz öyle değil mi.? Ve demokrasi yaşasın benim sayemde ayakta duruyor diye seviniyoruz. Bu tamamıyla göz boyamaca. Blokzincir mekanizmalarıyla yakında ne olacak biliyor musunuz.? Bırakın 4 yılda 5 yılda bir oy vermeyi günde 35-40 defa oy vereceğiz. Teknoloji bunu sağlayacak. İnşallah buralara gideceğiz.”
İnsanların kripto paralara yatırım yaparken neyin cazip geldiğini soran Arıkan, Güven’den şu cevabı aldı:
“Türkiye özelinde onu kabul edelim maalesef halkımız, kolay para kazanmak, hızlıca köşeyi dönmek, emek harcamadan para kazanmaya bizler maalesef meraklıyız. Bu kriptolardaki özellikle 2020 yılındaki düzenli artıştan dolayı buraya bu işi oynamak şeklinde düşünen bilinçsiz bir kitleyi çok çekti. Buradaki kripto paraların blokzincir ile beraber proje bazında işe yarayan projelerle beraber yaygınlaşması tercih ettiğimiz bir konu.”
Çift taraflı muhasebe sistemini değiştiren bir yapı olduğuna dikkati çeken Vedat Güven, “1400 yıllardan beri kullandığımız çift taraflı muhasebe sistemini değiştiren bir sistem olarak görüyoruz. Çift taraflı muhasebe sistemini yok eden demiyorum. Değiştiren bir mekanizma geliyor karşımıza.” şeklinde konuştu.
Aracıların iki fonksiyonu olduğundan bahseden İlkay Arıkan, “Hep şunu iddia ettim iki fonksiyonu var ki aracıların bunlar ortadan kalkamadan aracılar ortadan kalkmaz. Biri danışmanlık fonksiyonu. İkincisi de karşı tarafa güven ilkesi. Blokcahin bu aracıları kaldırdı. Peki yatırım danışmanlığı fonksiyonu da ortadan kalkacak mı?” dedi.
TİM Danışmanlık Kurucu Ortağı Dr. Vedat Güven, kripto paraların nereye yatırılacağının danışmanlığını yapan kurumlar olduğunu dile getirdi. Güven, ” SPK ile çok görüşüyoruz. Bu daha henüz Türkiye’de regüle edilmedi. Büyük kanayan bir yara var burada. SPK’nın bir an önce buna müdahale etmesi lazım.” diye konuştu.
Moderatör İlkay Arıkan, 1990’lı yıllarda aracı kurumlarda saklayıcı ve aracı yetkisinin aynı tüzel kişiye verilmiş olmasının sıkıntılarından bahsederek Vedat Güven’e şu soruyu sordu:
“Şu anda kripto borsası dediğimiz kurumlarda üçüncü bir fonksiyon daha var. Borsa. Bu ciddi bir tehlike barındırıyor bence, kötü niyetli kişilerin elinde olduğu vakit. Düzenlemede buna ilişkin bir şeyler getiriyor. Blockchain merkeziyetsiz bir idari üzerinden yükselmiş yöntem, ama biz sonuçta yine gelip en azından saklama fonksiyonu dolayısıyla merkezi bir yapı veren mevzuatla karşı karşıyayız. Bu bir çelişki mi? Yoksa sistemin yapısı bunu mu gerektiriyor.?
TİM Danışmanlık Kurucu Ortağı Dr. Vedat Güven, saklama ile ilgili mevzuatın çıkmak üzere olduğunun altını çizerek, “Çelişki değil, gerekli ama. Saklama ile ilgili mevzuat çıkmak üzere. Bunlar teknolojik konular. Çökebilir O yüzden bir an önce bu borsalar sadece alım satımda fiyatları birleştiren bir yer olması lazım. Ama takasın ve saklamanın onun dışında bir yerde olması gerekiyor. SPK hazırlıyor bugün yarın bitecek çok yakın.” dedi.
Arıkan, “Blokzincir bizim hayatımızda bizi temsili demokrasiye doğrudan demokrasiye geçirecek yöntemleri getirebilir. Finansasta aracısızlaşmayı sağlayabilir. Teknolojik hayatta belki şu anda ön göremediğimiz birçok değişiklikleri önümüze getirecek. Lakin biz bunu yalnızca kriptoparalarla ilişkilendiriyoruz.” ifadelerini kullandı.
Kriptoparalar için nasıl bir değerleme yöntemi yapılması gerektiğine değinen Güven, şunları aktardı:
“Şu an kripto paralarda temel analiz çok daha sağlıklı verilerle yapılıyor. Temel analizde arz ve talebi etkileyen faktörleri analiz ederiz. Şu anki kripto paranın o an için arz edildiği bundan sonra ne kadar arz edileceği, bu kripto paralar insanların cüzdanında ne kadar var? Borsalarda ne kadar satılmaya hazır var.? Bunları bütün dünyada görebiliyoruz.”