Tırport Insights verilerine göre, 2022’de navlun fiyatları bir önceki yıla göre Avrupa’da yüzde 40’lar seviyesinde artarken, Türkiye’de yüzde 107 arttı. Türkiye’de 2021 yılı başında 2 bin 350 TL, 2022 yılı başında 5 bin 800 TL civarında olan ortalama navlun fiyatı, 2023’e girerken 12 bin TL civarına ulaştı. Türkiye’de navlun fiyatları bu yıla yüzde 15 artışla başlarken, artış Şubat ayında da sürerek yüzde 20’yi geçti.
Türk lojistik teknolojisi startup’ı Tırport tarafından, Türkiye’de ilk defa Navlun Fiyat Endeksi verileri “Tırport’la 2022’ye Bakış” raporunun içinde yayınlandı. Tırport Insights’ın raporuna göre, akaryakıt fiyatlarındaki yükselme ve enflasyon baskısının maliyetlere olan etkisi navlun fiyatlarının da seyrini değiştirdi ve dünyada navlun fiyatları artmaya devam ediyor.
Avrupa’da navlun maliyeti içinde akaryakıttan kaynaklanan maliyet ortalama yüzde 25-28 bandındayken, Türkiye’de akaryakıt maliyetinin kolay kolay yüzde 40’ın altına inmediği ve geçmişte yüzde 60’lara kadar çıktığı gözlendi. Global raporlara göre de, 2023’te bir navlun fiyatının içinde akaryakıtın rolünün yüzde 30’u geçerek, yüzde 32,4’e ulaşacağı kaydediliyor. Ayrıca, yaşanan enflasyon sürücü maliyetlerini de artırıyor ve navlun fiyatı içinde sürücü maliyeti yüzde 27,4’ü geçiyor.
Pandemi lojistiğin önemini ortaya koydu, 2022’de küresel lojistik pazarı 5,2 trilyon doları geçti
2022 yılında global üretim hacmi 30 trilyon doları, lojistik pazar büyüklüğü ise 5,2 trilyon doları geçti. 2025’te 8 trilyon dolara koşan global lojistik sektörü, lojistik teknolojisi start-upları ile şekilleniyor. Bu değişim ve dönüşümün dünyadaki öncülerinden Tırport, lojistiğin cepten yönetilerek, yükün de cepten bulunmasını sağlayan uçtan uca dijitalleşmeye imkan sağlıyor.
Covid-19 pandemisiyle birlikte, bir ülkenin ihtiyacı olan temel ürünlerin mutlaka içeride, en kötü ihtimalle yakınında üretilmesi gerektiği gerçeği bütün çıplaklığı ile ortaya çıktı. İngiltere gibi ülkeler bir de baktılar ki; çocuk bezi, tuvalet kağıdı, köpek maması gibi temel ihtiyaç ürünlerini bile ülke içinde yeterince üretemez hale gelmişlerdi.
Üretim son 40 yılda farkında olmadan deniz aşırı ülkelere (offshore) kaymıştı ve dünyada gerçekleştirilen toplam üretiminin 1/3’ü tek başına dünyanın fabrikası haline gelen Çin tarafından yapılmaktadır. Pandemi, NearShore (yakında üretim) olarak yeni bir kavram yarattı. Dünyada bu gelişmeler yaşanırken, toplam ihracatının %55’ni Avrupa’ya yapan Türkiye’nin jeopolitik konumu, Türkiye’yi Avrupa için yakındaki nitelikli üretici (near shore) yapabilecek mi? Önümüzdeki 10 yıl içinde bunu birlikte izleyerek, yaşayacağız.” dedi.
Türk lojistik sektörü 100 milyar doları aştı
Pandemi sonrasında Türk lojistik sektörünün hem taşımacılıkta, hem de depolamada büyüyerek yoluna devam ettiğini anlatan Tırport Başkanı Dr. Akın Arslan, şunları kaydetti: “Ülkemiz lojistik pazarının büyüklüğü 2022 yılı itibariyle 100 milyar doların üzerindedir. 2022 Eylül ayı itibariyle günlük ortalama 480 bin kamyona kadar çıkan FTL (tam kamyon yükü) hacmi, geçtiğimiz yılın son çeyreğinde gerçekleşen üretim düşüklüğü, birçok global markanın 2022 satış hedeflerine Ekim ayı gibi ulaşmış olması, enflasyonist beklentilerle bazı üreticilerin stok amaçlı üretimi tercih etmeleri vb gerekçelerle 400 binlere kadar geriledi.
Ocak 2023 itibariyle günlük FTL (tam kamyon yükü) hacmi yeniden 475 bin kamyonun üzerine çıktı. Ayrıca, Ocak-Aralık 2022’de ağır ticari araç pazarı, bir önceki yılın aynı dönemine göre %20’nin üzerinde büyüyerek, kamyon-çekici satışları yeniden 37 bini geçti. Büyümenin 2023’de devam etmesi ve yeni bir rekora koşarak kamyon-çekici satışlarının 40 bini geçmesi öngörülüyor.” diye konuştu.
2022’de global üretim hacmi 30 trilyon doları, Lojistik pazar büyüklüğü ise 5,2 trilyon doları geçti.
Pandemi sonrası Türk Lojistik Sektörü hem taşımacılıkta hem de depolamada büyümeye devam ediyor. Pazar büyüklüğü 100 milyar doların üzerinde. 2022 Eylül ayı itibariyle günlük ort. 480 bin kamyona kadar çıkan FTL hacmi son çeyrekte gerçekleşen üretim düşüklüğü, birçok global markanın 2022 satış hedeflerine Ekim gibi ulaşması, enflasyonist beklentilerle bazı üreticilerin stok-amaçlı üretimi tercih etmeleri vs. gerekçelerle 400 binlere kadar geriledi. Ocak 2023 itibariyle yeniden artması, 23Q1’de günlük 475 bin kamyonu geçmesi bekleniyor.
Ocak-Aralık 2022’de ağır ticari araç pazarı, bir önceki yılın aynı dönemine göre %20’nin üzerinde büyüyerek kamyon-çekici satışları yeniden 37 bini geçti. Büyümenin 2023’de devam etmesi ve yeni bir rekora koşarak 40 bini geçmesi bekleniyor. 2022’de navlun fiyatları bir önceki yıla göre Avrupa’da %40’lar seviyesinde artarken, Türkiye’de %207 arttı. Navlun fiyatları 2023 Ocak ayına %10-15 seviyesinde artış ile başladı.
TIRPORT Insights verilerine göre; Pandemi öncesi 2019 son çeyrek içinde bir kamyon yüklü olarak ortalama 346 km. yol gidiyordu. Gerçekleşen ortalama navlun ücreti ise 2.300 TL civarındaydı. 2023’e geldiğimizde bir kamyonun yükle gittiği mesafe %23 arttı, 424 km’ye çıktı. Aynı dönemde mazot fiyatının 3,5 kattan fazla artması kamyonların boş gitmeyi tercih etmemesi sonucunu doğurdu. Çünkü bir kamyon/çekici boş da gitse 100 km’de 25-32 lt arasında yakıt yakıyor, bu ona asgari 550 TL’ye mal oluyor.
Raporu incelemek için; https://insights.tirport.com/tirport-2022-raporu/